Satın alma gücü paritesi (SAGP), farklı ülkelerde ayrıntılı olarak tanımlanan standart bir mal ve hizmet sepetinin fiyat oranı olarak tanımlanır. Böylece ülkeler arasındaki fiyat düzeyi farklılıkları ortadan kaldırılmakta ve ülkeler arasında gerçek fiyat ve hacim karşılaştırmaları yapılabilmektedir.
Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (Eurostat) tarafından açıklanan SAGP’ye göre kişi başına düşen gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH) endeksi 2022 yılı kesintili sonuçlarına göre 100 iken, 27 Avrupa Birliği (AB) ülkesinin ortalaması 100 iken, bu değeri Türkiye için 69 ve AB ortalamasının %31’i olarak gerçekleşti. altında kaldı.
Karşılaştırmalar 27 AB üye ülkesini, 3 Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ülkesini (İsviçre, İzlanda ve Norveç), 5 aday ülkeyi (Türkiye, Kuzey Makedonya, Karadağ, Sırbistan ve Arnavutluk) ve 1 potansiyel aday ülkeyi (Bosna Hersek) içermektedir. .
Karşılaştırmaya dahil edilen 36 ülke arasında SAGP’ye göre kişi başına GSYİH endeksi en yüksek ülke 261 ile Lüksemburg ve en düşük 34 ile Arnavutluk oldu. Kişi başına GSYİH endeksinde Lüksemburg AB ortalamasının %161 üzerinde, Arnavutluk ise %66 altındaydı.
Türkiye’nin 2022’de kişi başına fiili bireysel tüketim seviyesi yüzde 80
Ülkelerin gelişmişlik düzeylerinin karşılaştırılmasında kişi başına düşen gayri safi yurtiçi hasıla esas alınırken, tüketicilerin göreli refah düzeylerinin karşılaştırılmasında kişi başına fiili kişisel tüketim endeksleri daha uygun bir gösterge olarak kabul edilmektedir. Fiili bireysel tüketim, tüketicilerin satın aldığı mal ve hizmetlere ek olarak, devlet veya kar amacı gütmeyen kuruluşlar tarafından sağlanan hizmetleri de (eğitim, sağlık vb.) içerir.
Kişi başına fiili kişisel tüketim düzeyi 27 Avrupa Birliği ülkesi için yüzde 100 iken, Türkiye için yüzde 80 oldu ve AB ortalamasının yüzde 20 altında kaldı. Karşılaştırmaya alınan 36 ülke arasında kişi başı fiili bireysel tüketim değerinin en yüksek olduğu ülke 138 ile Lüksemburg, en düşük olduğu ülke ise 40 ile Arnavutluk oldu.
Fiili bireysel tüketim için Türkiye’nin fiyat düzeyi endeksi 36’dır.
Fiyat düzeyi endeksi, ülkelerin ulusal para birimlerinin döviz kuruna göre satın alma gücünün bir göstergesidir. Bir ülkenin fiyat düzeyi endeksi 100’den büyükse, bu ülke karşılaştırıldığı ülke kümesinin ortalamasına göre “pahalı”, 100’den küçükse bu ülke “ucuz” olarak ifade edilmektedir. “karşılaştırıldığı ülke grubunun ortalamasına göre.
Türkiye’nin fiili kişisel tüketim fiyat düzeyi endeksi 2022 için kesintili sonuçlara göre 36 oldu. Bu değer, AB ülkelerinde 100 Euro’ya alınan aynı mal ve hizmet sepetinin Türkiye’de 36 Euro’ya Türk Lirası ile alınabileceğini gösterdi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
